PROGRAM WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNY
TECHNIKUM NR 4 z Oddziałami Integracyjnymi im. Jana Pawła II w Jaśle

SPIS TREŚCI 

1. Podstawa prawna
2. Wizja szkoły
3. Sylwetka absolwenta
4. Diagnoza środowiska szkolnego

4.1 Stosowane metody badawcze

4.2 Wyniki diagnozy w aspekcie a) możliwości; b) potrzeb; c) zagrożeń.

5. Cele wychowawczo-profilaktyczne szkoły

6.1 Adresaci i realizatorzy programu

6.2. Rola i zadania wychowawcze nauczycieli

7. Obszary i zadania wychowawcze-profilaktyczne 
8. Prawa i obowiązki uczniów
9. Wykaz stałych uroczystości, wydarzeń i imprez ogólnoszkolnych
10. Procedury szkolne – metody reagowania w sytuacjach kryzysowych 
11. Ewaluacja programu
12. Uwagi
13. Załączniki
14. Podstawa prawna:

• Konstytucja RP art. 72;
• Konwencja o Prawach Dziecka;
• Powszechna Deklaracja Praw Człowieka;
• Ustawa Prawo Oświatowe (Dz.U. z 2017 r., poz. 59) 
• Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi;
• Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii;
• Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich;
• Rozporządzenie MEN. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół;
• Rozporządzenie MEN w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 
• Rozporządzenie MEN w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.ƒ 
• Ustawy i rozporządzenia MEN 
• Karta Nauczyciela;
• Statut szkoły

2. Wizja szkoły

Zadania wychowania.

Zadanie stworzenia Programu Wychowawczo-Profilaktycznego na rok szkolny 2023/2024 zostało powierzone zespołowi wychowawczo-profilaktycznemu.

Wszystkie osoby tworzące Zespół aktywnie uczestniczą w działalności wychowawczej i profilaktycznej szkoły, prowadzają diagnozę problemów, tworzą plany zapobiegawcze, pracują nad  planami i projektami wyznaczającymi zadania wychowawcze szkoły. Uzupełnieniem kompetencji osób tworzących zespół wychowawczy jest doskonalenie zawodowe na kursach, szkoleniach, studiach podyplomowych, przede wszystkim zaś codzienna praca wychowawcza w szkole. Treści i działania dostosowane są do potrzeb rozwojowych uczniów i przygotowane w oparciu o diagnozę potrzeb i problemów występujących w społeczności szkolnej, skierowane są do uczniów, nauczycieli i rodziców. PW-PS uwzględnia całościowe oddziaływania wychowawcze wraz z uzupełniającymi działaniami profilaktycznymi – zarówno wspieraniem młodzieży w prawidłowym rozwoju, jak i zapobieganiem zachowaniom problemowym. W opracowaniu i realizacji przez szkołę programu wychowawczo-profilaktycznego konieczna jest stała i bezpośrednia współpraca z rodzicami oraz innymi podmiotami zaangażowanymi w edukacyjną, wychowawczą i opiekuńczą działalność szkoły. Podjęcie działalności w szkole przez stowarzyszenie lub inną organizację możliwe jest po uzyskaniu pozytywnej opinii Rady Pedagogicznej i Rady Rodziców (art. 86. pkt 1 Ustawy Prawo oświatowe). 

Uchwalanie programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły należy do Rady Rodziców, która działa w porozumieniu z Radą Pedagogiczną. (Jeżeli Rada Rodziców w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia roku szkolnego (do 30 września każdego roku szkolnego) nie osiągnie porozumienia z Radą Pedagogiczną w sprawie programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły, program ustala dyrektor szkoły lub placówki w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny (art. 84 ust. 1–3 Ustawy Prawo oświatowe). 

(W podstawie programowej kształcenia ogólnego określono zadania wychowawczo-profilaktyczne szkoły, w tym zagadnienia omawiane na zajęciach z wychowawcą oraz zadania wychowawcze realizowane na zajęciach przedmiotowych na każdym etapie edukacyjnym w poszczególnych typach szkół (art. 4 pkt. 24 Ustawy Prawo oświatowe). )

PW-PS kładzie szczególny nacisk na potrzebę kształtowania u uczniów postaw prospołecznych, w tym poprzez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym (art. 1, pkt 12 Ustawy Prawo oświatowe). Podkreśla się wagę relacji nauczyciela z uczniami – „Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską, z poszanowaniem godności osobistej ucznia” (art. 5 Ustawy Prawo oświatowe). Szkoły podejmuje niezbędne działania w celu tworzenia optymalnych warunków realizacji działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej (art. 44 pkt 1–3 Ustawy Prawo oświatowe). Zadaniem szkoły jest kształtowanie postaw prozdrowotnych uczniów, w tym wyrabianie nawyków higienicznych, uczenie zachowań bezpiecznych dla zdrowia własnego i innych osób, ponadto ugruntowanie wiedzy z zakresu prawidłowego odżywiania się oraz uświadomienie korzyści płynących z aktywności fizycznej i wdrażania profilaktyki. Zadaniem wychowania i profilaktyki jest kształtowanie istotnych postaw w aspekcie fizycznym, psychicznym, społecznym i duchowym. Aby ten cel osiągnąć, zespół, tworząc Program, uwzględnił wiele aspektów, m.in.:

• odwoływał się do wieloletniej tradycji szkoły i wzorców wypracowanych przez lata istnienia placówki;
•  przeanalizował podstawy programowe kształcenia ogólnego;
• wziął pod uwagę dotychczasowe programy realizowane w placówce (program profilaktyki, program promocji szkoły, promocji zdrowia, programy rewalidacyjne);
• zwrócił szczególna uwagę na potrzeby szkoły, środowiska lokalnego, kształtowanie szacunku dla polskiej kultury, otwarcie na wartości kultury europejskiej; skutkiem takiego działania mają być uczniowskie postawy prośrodowiskowe, patriotyczne, proeuropejskie;
• uwzględnił zagrożenia współczesnego świata, by wskazać możliwości aktywnego przeciwdziałania;
• nawiązał do założeń filozofii personalistycznej, chrześcijańskiego systemu wartości(?) i uniwersalnych zasad etyki;
• uwzględnił kształtowanie wszechstronnego rozwoju uczniów – w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, moralnym i duchowym;
• połączył treści wychowania nauczania i kształcenia – będą one realizowane na wszystkich zajęciach edukacyjnych przez każdego nauczyciela;
• uwzględnił wyniki ankiet, rozmów i wywiadów, obserwacji przeprowadzonych przez nauczycieli, rodziców i uczniów.

3. Sylwetka absolwenta

Celem naszych działań jest wychowanie absolwenta, który:

• zna historię rodziny pochodzenia, szkoły, regionu, kraju,
• identyfikuje się z powszechnie akceptowanymi ideałami, wzorcami, wartościami,
• rozumie doniosłość tradycji i współczesnych osiągnięć szkoły i kraju oraz zna i czci symbole szkolne , narodowe, europejskie, chrześcijańskie – (Sztandar, Hymn …),
• ma odpowiedni zasób wiedzy umożliwiający mu kontynuowanie nauki w dowolnie wybranej wyższej uczelni, lub umożliwiający znalezienie się na rynku pracy, podjęcie jej i efektywne wykonywanie.
• zna dokonania nauczycieli i uczniów i umie czerpać dla siebie z ich mądrości, talentu, pasji i serca, podejmuje trud kontynuowania ich dokonań,
• potrafi korzystać z różnych źródeł informacji, posługuje się komputerem,
• umie samodzielnie i krytycznie myśleć,
• ma swój świat wartości, umie odróżnić dobro od zła, potrafi oprzeć się presji rówieśników, mody i negatywnym zachowaniom,
• zdobył umiejętność pracy w zespole, przedsiębiorczości, wykazywania inicjatywy,
• potrafi zaprezentować i obronić swoje zdanie, szanując tych, którzy mają odmienne poglądy,
• umie rozwiązywać problemy w sposób twórczy,
• planuje i organizuje swój rozwój intelektualny, duchowy i fizyczny, stale doskonali swoja osobowość,
• umie rzetelnie pracować, jest zaradny i odpowiedzialny,
• zna siebie, umie wyeksponować swoje dobre i mocne strony,
• jest kulturalny, zdyscyplinowany, obowiązkowy, przestrzega zasady dobrych obyczajów,
• pokonuje swoje słabości i lęki, potrafi zmierzyć się z nimi i rozwiązać trudny problem,
• umie zachować się z godnością i honorem,
• dostrzega potrzeby innych, umie nieść pomoc potrzebującym,
• wykazuje się postawą empatyczną, promuje w środowisku ideę integracji,
• Zna zagrożenia powodujące uzależnienia od substancji psychoaktywnych oraz uzależnienia behawioralne,
• Nie używa środków psychoaktywnych prowadzi i propaguje zdrowy styl życia.

4. Diagnoza środowiska szkolnego

4.1 Stosowane metody badawcze:

• analiza dokumentów,
• obserwacja,
• wywiad,
• ankieta,
• rozmowy indywidualne.

4.2 Wyniki diagnozy w aspekcie możliwości, potrzeb, zagrożeń.

Program został opracowany na podstawie diagnozy sytuacji dydaktyczno-wychowawczej w szkole z użyciem narzędzi:

• ankieta przeprowadzona wśród grupy badawczej 40 uczniów klas 2-3 
• rozmowy indywidualne, wywiady : wrzesień 2019 uczniowie klas 2-3 
• obserwacja: wrzesień 2019
• analiza osiągnięć szkolnych za lata 2017-2019 
•  analiza dokumentacji z uczestnictwa w realizowanych dotychczas programach profilaktycznych w szkole i poza nią za lata 2017-2019
• analiza dokumentacji szkolnej dotyczącej interwencji wychowawczej: za lata 2017-2019
• inna dokumentacja: Protokoły posiedzeń Rady Pedagogicznej, Strategia Rozwoju Powiatu 

Analiza wyników badań

• Identyfikacja niepokojących objawów w dwóch obszarach 

• wskaźniki naruszania dyscypliny szkolnej: spóźnienia na lekcje
• wskaźniki zagrożeń w środowisku uczniowskim: brak wsparcia i opieki rodzicielskiej

• Określenie problemów występujących w szkole: niska motywacja do nauki, częste absencje uczniowskie, zachowania ryzykowne związane z nieodpowiednim spędzaniem czasu wolnego.
• Wykorzystanie teorii wyjaśniającej przyczynę problemu: 

• teoria społecznego uczenia się;
• koncepcja substancji „torujących drogę”;
• koncepcja poprawy reputacji (A. Caroll); 
• koncepcja wzmocnienia odporności (A. Fuller);
• teoria zachowań problemowych (Jessor & Jessor);
• teoria uzasadnionego działania (Ajzen i Fishbien). 

• Zalecenia dla programu wychowawczo-profilaktycznego – w tym dotyczące organizowania działań dla: 

Nauczycieli (w zakresie dotyczącym): 

• realizacji zadań w ramach programu: szkolenie w zakresie radzenia sobie w sytuacjach trudnych, profilaktyka zachowań ryzykownych.
• opracowanych procedur szkolnych (różnych ) 
•  procedur reagowania w sytuacjach trudnych i kryzysowych: opracowanie procedur
• współpracy z instytucjami uprawnionymi do pomocy w szkole w realizowaniu szkolnej profilaktyki: Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, PPP w Jaśle
• innych: Teatr Profilaktyczny

Rodziców (w zakresie dotyczącym): 

• stanu wychowawczego szkoły (mocnych stron, zagrożeń) spotkania wywiadowczo- informacyjne
•  celów i zadań szkolnej profilaktyki: warsztaty dla chętnych rodziców pogłębiające umiejętności wychowawcze, konsultacje, porady. 
•  zasad interwencji kryzysowej : spotkanie informacyjne
• zasad uczestnictwa w programach profilaktycznych realizowanych w szkole spotkania warsztatowe (powyżej 10 osób)
•  zawierania kontraktów: konsultacje
• organizacji spotkań wychowawczych z rodzicami (problemowych, tematycznych) wg harmonogramu
• współpracy z instytucjami uprawnionymi do świadczenia pomocy w szkole,
•  w realizowaniu szkolnej profilaktyki: konsultacje
• Innych wg potrzeb

Uczniów (w zakresie dotyczącym): 

• stanu wychowawczego szkoły: konsultacje w sprawie oczekiwań 
• zagrożeń: realizacja zadań profilaktyki problemowej
• organizacji zajęć pozalekcyjnych: koła zainteresowań
• zasad uczestnictwa w realizowanych programach profilaktycznych : profilaktyka uniwersalna, selektywna, wskazująca.
• osobistego zaangażowania i odpowiedzialności w realizacji programu.
•  zawierania kontraktów: indywidualne wsparcie 
• zasad interwencji w sytuacjach kryzysowych: zajęcia informacyjne 
•  innych: wg potrzeb

Procedury oceny skuteczności programu:

•  opracowanie narzędzi monitorowania i ewaluacji: grudzień/maj
• przeprowadzenie ewaluacji programu styczeń/czerwiec
• opracowanie procedury informowania o wynikach ewaluacji programu: wrzesień
•  wprowadzenie zmian: do 30 wrzesień, wg potrzeb

5. Cele i zadania programu.

Wychowanie to wspieranie młodego człowieka w rozwoju ku pełnej dojrzałości fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, które powinno być wzmacniane i uzupełniane przez działania z zakresu profilaktyki dzieci i młodzieży (art. 1 pkt 3 Ustawy Prawo oświatowe).

Celem Programu Wychowawczo-Profilaktycznego Szkoły jest: 

• wspomaganie i wspieranie naturalnego rozwoju ucznia poprzez: zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, rozwijanie indywidualnych potencjałów i możliwości, budowanie wspierającej relacji nauczyciel-uczeń; wskazywanie mocnych i słabych stron;
• kształtowanie sposobu myślenia i postaw uznawanych za pożądane poprzez: kreowanie i wskazywanie wzorców, przekazywanie wartości istotnych z punktu widzenia kultury i relacji międzyludzkich, kształtowanie i wzmacnianie postaw prospołecznych;
• profilaktyka zachowań ryzykownych poprzez: diagnozowanie zagrożeń, wyposażanie uczniów w wiedzę i umiejętności pomagające w radzeniu sobie z tymi zagrożeniami, proponowanie alternatywnych sposobów funkcjonowania, ochrona przed bezpośrednimi niebezpieczeństwami;
• korekcja deficytów i urazów powstałych w toku wcześniejszego wychowania poprzez: diagnozę deficytów, stwarzanie takich sytuacji, by uczeń mógł zdobywać doświadczenia korygujące dotychczasowe urazy, udzielanie wsparcia terapeutycznego.
• wspomaganie wychowanka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi jego prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu (czyli budowanie odporności i konstruktywnej zaradności);
• ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka, które zaburzają prawidłowy rozwój i dezorganizują zdrowy styl życia; 
•  inicjowanie i wzmacnianie czynników chroniących, które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi oraz umożliwiają prowadzenie zdrowego stylu życia.

Wychowanie i profilaktyka ukierunkowane są wprawdzie na różne cele: wychowanie służy wspieraniu wychowanka w rozwoju, zaś profilaktyka to interwencja kompensująca niedostatki wychowania. Zakresy profilaktyki i wychowania mają jednak obszar wspólny, który stanowią działania budujące odporność na potencjalne zagrożenia. Profilaktykę i wychowanie łączą wartości i normy.

Zadania Profilaktyki

• dostarczanie rodzicom, uczniom i pracownikom szkoły wiarygodnych informacji na temat warunków zdrowego życia i występujących zagrożeń 
• kształtowanie prozdrowotnych wzorców konsumpcyjnych 
• kształtowanie umiejętności intrapsychicznych (dojrzewanie i kontrolowanie m. in. emocji, motywacji, procesów poznawczych, wolicjonalnych czy samooceny) 
• kształtowanie umiejętności 
• kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów, 
• rozwijanie więzi z grupą społeczną 
• uczenie odpowiedzialności, 
• rozwijanie środowiska szkolnego i rodzinnego – gdyż są to dwa podstawowe obszary, w których odbywa się rozwój i dojrzewanie uczniów, a konstruktywny rozwój może zachodzić jedynie w rozwijającym się środowisku, zaś dojrzewanie – w środowisku dojrzałym; Š 
• kształtowanie w środowisku szkolnym norm i reguł sprzyjających zdrowemu życiu i rozwojowi oraz eliminujących możliwość wystąpienia działań dysfunkcjonalnych 
• wczesne rozpoznawanie zagrożeń, diagnozowanie dysfunkcji oraz budowanie sieci wsparcia i pomocy dla osób i grup wysokiego  

Strategie działań profilaktycznych stosowane w szkole:

1. Przekonania normatywne: zakwestionowanie nieprawidłowych norm i oczekiwań społecznych,
2. Osobiste postanowienia: motywowanie, wzmacnianie samooceny,
3. Kształtowanie systemu wartości,
4. Informowanie o realnych konsekwencjach prawnych i społecznych,
5. Uczenie konstruktywnego odmawiania: asertywność,
6. Zapewnienie alternatywnych form spędzania wolnego czasu,
7. Przedstawienie i wdrożenie do stosowania metod opanowania stresu, afektu,
8. Dostępność do różnych form pomocy,
9. Nabywanie umiejętności interpersonalnych,
10. Uczenie podejmowania decyzji.

6.1 Adresaci i realizatorzy programu.

Adresatami Programu Wychowawczo-Profilaktycznego Szkoły są:

• wszyscy uczniowie szkoły;
• rodzice – w pierwszym rzędzie odpowiedzialni za wychowanie swego dziecka – naszego ucznia;
• nauczyciele, którzy jednocześnie pełnią rolę realizatorów tego programu.

Działania adresowane do wszystkich uczniów: 

• zapoznanie uczniów z obowiązującymi w szkole regulaminami, w tym z ich prawami i obowiązkami, omówienie na lekcjach GDW organizacji pracy szkoły, podstawowych zapisów Statutu, WSO i Programu Wychowawczo-Profilaktycznego;
• stworzenie środowiska sprzyjającemu rozwojowi intelektualnemu, duchowemu, emocjonalnemu społecznemu i kulturowemu uczniów;
• propagowanie poszanowania  dla kultury, tradycji i zdrowego stylu życia, udział w tradycyjnych świętach i obrzędach narodowych, lokalnych i szkolnych;
• zbudowanie poczucia przynależności do społeczności szkolnej;
• zbudowanie i aktywizowanie zespołu klasowego.

Działania skierowane do rodziców: 

• monitorowanie potrzeb i oczekiwań rodziców wobec programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły
• rozmowy i konsultacje indywidualne;
• dyskusje podczas wywiadówek klasowych;
• anonimowe sondaże ankietowe;
• w miarę zapotrzebowania: konsultacje, indywidualne wsparcie, warsztaty tematyczne.

Działania skierowane do nauczycieli: 

• rozmowy i konsultacje indywidualne;
• dyskusje podczas posiedzeń Rady Pedagogicznej;
• udzielanie wsparcia w sytuacjach kryzysowych;
• warsztaty poszerzające umiejętności wychowawcze i inne w miarę potrzeb.

6.2. Rola i zadania wychowawcze nauczycieli

Za realizację Programu Wychowawczo-Profilaktycznego Szkoły odpowiedzialny jest każdy pracownik pedagogiczny szkoły.

Wychowawca klasy:

• jest bezpośrednio odpowiedzialny za proces wychowania powierzonych mu uczniów, planuje i organizuje pracę klasy;
• po przeprowadzonej diagnozie opracowuje Plan Wychowawczo- Profilaktyczny Klasy;
• prowadzi lekcje wychowawcze według planu zaakceptowanego przez Dyrektora.

Nauczyciel przedmiotowy:

• jest wychowawcą, wzorcem i autorytetem;
• realizuje podstawę programową z uwzględnieniem treści wychowawczych i profilaktycznych;
• ze szczególną odpowiedzialnością troszczy się o indywidualizowanie pracy, dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości uczniów oraz udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej wobec uczniów szczególnie tych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi na każdej lekcji.

Pedagog szkolny:

• swoimi kompetencjami i warsztatem służy uczniom, rodzicom i nauczycielom;
• udziela porad i konsultacji;
• diagnozuje i rozpoznaje potrzeby uczniów;
• organizuje i prowadzi zajęcia wychowawcze , profilaktyczne oraz związane z preorientacją zawodową w uzgodnieniu z wychowawcą klasy;
• organizuje pomoc,
• współpracuje z instytucjami wspierającymi szkołę w procesie wychowawczo-profilaktycznym.

7. Obszary i zadania wychowawczo-profilaktyczne

klasa 1

klasa 2

klasa 3

klasa 4

STWORZENIE WARUNKÓW SPRZYJAJĄCYCH WSZECHSTRONNEMU ROZWOJOWI INTELEKTUALNEMU UCZNIÓW I ZAPEWNIENIE IM ROZWOJU WSZYSTKICH SFER OSOBOWOŚCI

PROMOWANIE SZACUNKU DLA KAŻDEGO CZŁOWIEKA I JEGO GODNOŚCI OSOBISTEJ, TOLERANCJI DLA INNOŚCI ORAZ SPRAWIEDLIWOŚCI SPOŁECZNEJ. KSZTAŁTOWANIE UNIWERSALNYCH WARTOŚCI ORAZ WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE I OBYWATELSKIE

REALIZACJA ZAŁOŻEŃ PROGRAMU WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNEGO UWZGLĘDNIAJĄCEGO:

• POTRZEBY WYCHOWAWCZE 
• PROMOCJĘ SZACUNKU DLA LUDZI I DLA SIEBIE
• FORMY POMOCY PSYCHOLOGICZNO – PEDAGOGICZNEJ

MOTYWOWANIE UCZNIÓW  DO WYSIŁKU I PRACY NAD SOBĄ

WPŁYW POPRZEZ DZIAŁANIA WYCHOWAWCZE NA:

• PROMOWANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA
• ZAPOBIEGANIE PATOLOGIOM I UZALEŻNIENIOM ORAZ PRZECIWDZIAŁANIE AGRESJI

WSPÓLNE UCZESTNICTWO RODZICÓW I NAUCZYCIELI W SPÓJNYCH I JEDNOLITYCH DZIAŁANIACH 

SYSTEMATYCZNE ROZPOZNAWANIE POTRZEB W ZAKRESIE OPIEKI NAD UCZNIAMI I ZAPEWNIENIE IM ODPOWIEDNICH FORM POMOCY. WSPÓŁPRACA Z OSOBAMI I INSTYTUCJAMI POWOŁANYMI DO UDZIELANIA POMOCY

MONITOROWANIE EFEKTÓW DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH I PROFILAKTYCZNYCH. WPROWADZANIE NIEZBĘDNYCH ZMIAN. EWALUACJA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO-PROFILAKTYCZNEGO SZKOŁY.

8. Prawa i obowiązki uczniów.

Uczeń ma prawo do:

• właściwie zorganizowanego procesu kształcenia zgodnie z zasadami higieny pracy umysłowej,
• opieki wychowawczej i warunków pobytu w szkole zapewniających bezpieczeństwo, ochronę przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej oraz ochronę i poszanowanie jego godności,

• życzliwego, podmiotowego traktowania w procesie dydaktyczno-wychowawczym,
• nietykalności osobistej,
• swobody zachowania swoich myśli i przekonań światopoglądowych i religijnych,, jeśli nie naruszają tym dobra innych osób,
• do wypowiadania własnych poglądów podczas omawiania na lekcjach różnorodnych zagadnień i uzyskiwania wyjaśnień w związku z omawianym tematem,
• rozwijania zainteresowań, zdolności i talentów oraz reprezentowania szkoły w konkursach, olimpiadach przedmiotowych, turniejach i zawodach sportowych,
• uzyskiwania informacji od nauczyciela na temat zakresu materiału nauczania, wymagań edukacyjnych oraz metod nauczania,
• do sprawiedliwego i jawnego oceniania zgodnego z wewnątrzszkolnym systemem oceniania,
• pomocy w przypadkach trudności w nauce ze strony nauczyciela przedmiotu i wychowawcy,
• korzystania z poradnictwa psychologiczno-pedagogicznego i zawodowego,
• do proponowania tematyki planów wychowawczych klasy,
• wpływania na życie szkoły poprzez działalność samorządową,
• do udziału wycieczkach organizowanych przez szkołę,
• korzystania z pomocy materialnej (zapomogi, stypendium) w miarę posiadanych przez szkołę środków i zgodnie z obowiązkami regulaminu przyznawania stypendiów,
• do korzystania z opieki nauczycieli, pielęgniarki na terenie szkoły w zakresie profilaktyki i pomocy w nagłych wypadkach,
• do wypoczynku w przerwach międzylekcyjnych, świątecznych i podczas ferii,
• korzystania z pomieszczeń szkolnych, sprzętu, środków dydaktycznych, księgozbioru biblioteki, urządzeń sportowych podczas zajęć dydaktycznych i pozalekcyjnych, zgodnie z ich przeznaczeniami i w myśl obowiązujących regulaminów.

Uczeń ma obowiązek:

• godnego, kulturalnego zachowania w szkole oraz poza nią,
• szanowania symboli szkoły, kultywowania jej tradycji oraz poznania historii szkoły,
• przebywania na terenie szkoły we właściwym stroju: 

codzienny: czysty, schludny, niewyzywający, 

odświętny w czasie uroczystości szkolnych i państwowych: 

• systematycznego przygotowania się do zajęć szkolnych, uczestnictwa w obowiązkowych i wybranych przez siebie zajęciach,
• rzetelnej pracy nad poszerzaniem swej wiedzy i umiejętności,
• bezwzględnego podporządkowania się zaleceniom dyrekcji, nauczycieli oraz ustaleniom samorządu szkoły lub klasy,
• przestrzegania zasad współżycia społecznego, a szczególnie: okazywanie szacunku dorosłym – nauczycielom, pracownikom szkoły, kolegom oraz osobom dorosłym odwiedzającym szkołę poprzez społecznie akceptowane formy,
• przeciwstawiania się przejawom wulgaryzmu i agresji,
• szanowania godności osobistej, poglądów i przekonań innych ludzi.
• nieulegania nałogom. Uczeń:

+ nie pali tytoniu (we wszystkich formach-e-papierosy też)

+ nie pije alkoholu,

+ nie zażywa narkotyków i innych środków odurzających (w tym dopalaczy),

• troszczenia się o mienie szkoły i jej estetyczny wygląd oraz naprawiania wyrządzonych szkód materialnych,
• punktualnego przybywania na lekcje i inne zajęcia, noszenia identyfikatora szkolnego, obuwia zmiennego oraz korzystania z szatni szkolnej,
• dbania o zdrowie i bezpieczeństwo własne i kolegów
• usprawiedliwiania każdorazowo nieobecności w szkole w czasie i formie przyjętej przez wychowawcę
• przebywania na terenie szkoły w czasie planowanych zajęć i przerw

międzylekcyjnych,

• przestrzegania przepisów bhp, przeciwpożarowych oraz wszystkich regulaminów szkolnych.

System nagradzania i karania

Uczniowie, którzy wyróżniają się w nauce i pracy społecznej oraz ci, którzy

- reprezentują szkołę w zawodach sportowych, turniejach indywidualnych i zespołowych, konkursach i olimpiadach przedmiotowych, 

biorą udział w konkursach szkolnych i międzyszkolnych, zajęciach pozalekcyjnych, imprezach okolicznościowych, współuczestnictwa w organizacji imprez szkolnych, 

-  pełnią funkcje w szkole,

-  charakteryzują się wzorową postawa osobistą, ujawniającą poszanowanie wartości humanistycznych,

-  ujawniają wybitne osiągnięcia w zakresie rozwoju pasji i zainteresowań, mogą być nagrodzeni:

• wpisem oceny z zachowania według obowiązującego w szkole systemu oceniania zachowania,
• wyróżnieniem na forum klasy,
• wyróżnieniem na forum szkoły przez dyrektora,
• nagrodą książkową, dyplomem,
• stypendium,
• świadectwem z wyróżnieniem,
• listem pochwalnym dla rodziców.

Szczególnie wyróżniający się uczniowie otrzymują nagrody, wyróżnienia i stypendia przyznawane przez władze oświatowe oraz fundacje według odrębnych zasad i regulaminów.

Za nieprzestrzeganie postanowień Statutu, a w szczególności:

- zachowanie przynoszące wstyd i uszczerbek dla dobrego imienia szkoły

- zaniedbywanie w nauce i nieobecności na zajęciach,

- niewłaściwy stosunek do nauczycieli i innych pracowników szkoły

(arogancja, bezczelność) lub nieuszanowanie symboli, tradycji, historii szkoły,

- niewywiązywanie sie z obowiązków,

- niszczenie mienia szkoły i wandalizm,

- kradzież,

- chuligaństwo,

- wulgarne słownictwo,

- oszustwo, (np. fałszowanie podpisów),

- nieusprawiedliwione spóźnienia na zajęcia,

- opuszczanie zajęć: wagary, nieobecności nieusprawiedliwione,

- uleganie nałogom,

- rozprowadzanie narkotyków,

- agresja wobec kolegów i nauczycieli, oraz inne zachowania negatywne 

Rada Pedagogiczna może ukarać ucznia zgodnie z zasadami oceniania zachowania opisanymi w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania poprzez:

• nagany i upomnienia udzielane przez wychowawcę, dyrektora,
• zakaz udziału w imprezach i wycieczkach szkolnych,
• zawieszenie w prawie pełnienia funkcji i reprezentowania szkoły na zewnątrz,
• skreślenie z listy uczniów,
•  

Tryb odwoływania się ucznia od decyzji Rady Pedagogicznej określa Statut Szkoły.

Rozwijanie samorządności uczniowskiej

Samorząd uczniowski jest społecznym organem działającym na terenie szkoły w skład którego wchodzi ogół uczniów danej szkoły.

• Najważniejszym, podstawowym dokumentem regulującym wszystkie aspekty działania SU jest Regulamin Samorządu Szkolnego.
• SU pozwala aktywnie włączyć młodzież w proces dydaktyczno- wychowawczy oraz realizację założeń programu wychowawczego szkoły.
• SU jest łącznikiem pomiędzy uczniami i nauczycielami , co zapewnia:

_ lepszą współprace pomiędzy uczniami i nauczycielami,

_ gwarantuje lepsze wykonanie prac powierzonych przez dyrektora szkoły

Cele samorządności uczniowskiej:

* rozwój samorządności szkolnej , zgodnej z demokratycznymi zasadami współżycia społecznego,

* stwarzanie warunków do aktywności społecznej,

* kreowanie twórczej atmosfery szkoły , sprzyjającej samorealizacji , nauce i poszerzaniu własnych zainteresowań,

* integracja uczniów i wzajemne wspieranie się, przejmowanie współodpowiedzialności za sprawy związane ze szkoła poprzez, podejmowanie różnorodnych inicjatyw w zakresie wewnętrznej organizacji życia uczniów w szkole, tworzenie warunków do partnerskich dyskusji i rozwiązywania różnych spraw związanych z życiem szkoły, kształtowanie umiejętności komunikowania się (werbalnego, niewerbalnego), integrowanie zespołu klasowego , tworzenie pozytywnego klimatu emocjonalnego w grupie,

* uświadomienie zagrożeń płynących z braku tolerancji, oraz uzależnień,

* rozwój patriotyzmu, dbanie o dobre imię szkoły.

9. Wykaz stałych uroczystości, wydarzeń i imprez ogólnoszkolnych:

• uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego, ślubowanie klas 1;
• tydzień integracji uczniów I klas;
• wybory samorządowe;
• debata uczniowska
• pytania do dyrektora
• obchody Dnia Edukacji Narodowej –;
• obchody Święta Niepodległości – 11 listopada 2019;
• dzień profilaktyki,
• tydzień tradycji i zwyczajów świątecznych – 12-16 grudnia 2019;
• Kiermasz przedświąteczny – 19-22 grudnia 2019;
• apel przedświąteczny jasełka– 22 grudnia 2019;
• rekolekcje;
• spotkanie przedświąteczne dla nauczycieli – 00 grudnia 2019;
• uroczyste zakończenie zajęć oddziałów maturalnych – 00 kwietnia 2019;
• obchody rocznicy Konstytucji 3 Maja – 3 maja 2019;
• dzień szkoły bez przemocy;
• tydzień promocji zdrowia 
• uroczyste zakończenie roku szkolnego 

10. Procedury postępowania w sytuacjach kryzysowych.

Wykaz procedur postępowania wobec uczniów niepełnoletnich w Zespole Szkół nr 4 w Jaśle:

• Procedura postępowania w przypadku nieobecności, spóźnień, zwolnień, nierealizowania obowiązku szkolnego przez ucznia.
• Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia naruszenia przez ucznia godności nauczyciela lub innego pracownika szkoły. 
• Procedura postępowania w przypadku agresywnego zachowania ucznia. 
• Procedura postępowania w przypadku dewastacji mienia szkolnego oraz działania na szkodę drugiej osoby.

• Procedura postępowania w przypadku fałszowania dokumentacji szkolnej. 
• Procedura postępowania w przypadku kradzieży, wyłudzania pieniędzy lub wartościowych rzeczy.

• Procedura postępowania w przypadku zachowania ucznia uniemożliwiającego prowadzenie lekcji (głośne rozmowy, chodzenie po sali, brak reakcji na polecenia nauczyciela). 
• Procedura postępowania w przypadku używania w trakcie lekcji telefonu komórkowego, odtwarzacza MP3 itp. 
• Procedura postępowania w przypadku zbiorowej ucieczki z lekcji.
• Procedura postępowania nauczyciela, gdy podejrzewa, że na terenie szkoły jest uczeń znajdujący się pod wpływem substancji psychoaktywnych.

• Procedura postępowania nauczyciela, gdy znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk.
• Procedura postępowania nauczyciela, gdy podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk. 
• Procedura postępowania, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu.  
• Procedura postępowania, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie alkohol. 
• Procedura postępowania w przypadku palenia lub posiadania papierosów przez ucznia. 
• Procedura postępowania w sytuacji podejrzenia o stosowaniu przemocy w rodzinie ucznia.
• Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia występowania u ucznia ryzyka zachowań suicydalnych 

Podstawy prawne procedur:

• Ustawa  o postępowaniu w sprawach nieletnich  
• Ustawa o wychowaniu w trzeźwości przeciwdziałaniu alkoholizmowi 

• Ustawa o systemie oświaty 
• Rozporządzenia w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem 

• Kodeks postępowania karnego 
• Kodeks Rodzinny 
• Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii
• Rozporządzenie w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej. 

• Rozporządzenie MENiS. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów.

Uzasadnienie wdrożenia procedur : 

• Promowanie postaw pomagających zachować bezpieczeństwo, ład i porządek na terenie szkoły 
• Wypracowanie i wprowadzenie w życie jednolitych procedur działania, eliminujących czynnik przypadkowości i dowolności w interpretowaniu przepisów 

prawnych. 

Cele: 

• Wyznaczenie jasnych i czytelnych reguł postępowania w sytuacjach kryzysowych 
• Promowanie zachowań prospołecznych 
• Zwiększenie wychowawczej roli szkoły 
• Wypracowanie jednolitych metod współpracy z rodzicami   
• Socjalizacja uczniów 

• Procedura postępowania nauczycieli w przypadku nieobecności, spóźnień, zwolnień, nierealizowania obowiązku szkolnego przez ucznia

1. Obowiązkiem każdego nauczyciela na wszystkich zajęciach edukacyjnych jest rozpoczęcie lekcji od sprawdzenia obecności. Każda nieobecność ucznia i spóźnienie powinny być odnotowane w dzienniku lekcyjnym. 
2. Spóźnienie może usprawiedliwić tylko nauczyciel prowadzący daną lekcję. 
3. Wychowawca oceniając zachowanie ucznia sumuje liczbę spóźnień nieusprawiedliwionych, co ma wpływ na ocenę z zachowania.
4. Nieobecność ucznia, który był w danym dniu na wcześniejszych lekcjach (co wynika z zapisu w dzienniku lekcyjnym), a na danej lekcji nie pojawił się, nauczyciel zgłasza wychowawcy.  
5. Wychowawca powinien co najmniej jeden raz w miesiącu poinformować rodziców o nieobecnościach nieusprawiedliwionych, odnotowując fakt ten w dokumentacji szkolnej.
6. Uczeń może być zwolniony z lekcji na prośbę rodzica/(opiekuna prawnego). 

Informację o zwolnieniu uczeń przekazuje wychowawcy lub w razie jego nieobecności nauczycielowi przedmiotu.

7. W przypadku złego samopoczucia i konieczności zwolnienia ucznia ze szkoły, rodzic jest zobowiązany do osobistego zgłoszenia się po dziecko lub pisemnego zwolnienia ucznia na własną odpowiedzialność.  
8. Samowolne opuszczenie szkoły przez ucznia w trakcie trwania zajęć lekcyjnych jest równoznaczne z ucieczką z lekcji (bez możliwości usprawiedliwienia). 
9. Uczeń zwolniony z danej lekcji, w związku z konkursami, zawodami sportowymi, występami artystycznymi, jest zobowiązany do nadrobienia zaległości. 
10. Uczeń jest zobowiązany dostarczyć pisemne usprawiedliwienie nieobecności od rodziców w ciągu 14 dni od daty powrotu do szkoły. Usprawiedliwienie musi zawierać datę, przyczynę absencji i czytelny podpis rodzica (prawnego opiekuna). 
11. Rodzic ma prawo usprawiedliwić nieobecność.
12. Wychowawca powinien na bieżąco kontrolować frekwencję uczniów na zajęciach 

lekcyjnych i informować rodziców o nieobecnościach nieusprawiedliwionych.

13. W pierwszym tygodniu każdego miesiąca wychowawca podlicza frekwencję uczniów i przekazuje do pedagoga szkolnego pisemną informacje na temat uczniów wagarujących i podjętych wobec nich działań. 
14. W przypadku braku współpracy rodzica (prawnego opiekuna) ze szkołą, po stwierdzeniu niespełnienia przez ucznia obowiązku szkolnego (co najmniej 50 procent zajęć opuszczonych nieusprawiedliwionych w semestrze), dyrektor szkoły informuje Sąd Rodzinny.

• Procedura postępowania nauczyciela, gdy podejrzewa, że na terenie szkoły jest uczeń znajdujący się pod wpływem substancji psychoaktywnych.

1. Nauczyciel powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę, pedagoga i dyrektora szkoły. 
2. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego. Stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. 
3. Udziela pomocy medycznej, w razie potrzeby wzywa lekarza (i policję) w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia. 
4. Zawiadamia o fakcie rodziców lub opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły.
5. Dyrektor szkoły powiadamia policję. 
6. Uczeń zostaje ukarany naganą dyrektora. 
7. Dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny o demoralizacji ucznia, jeżeli incydent się powtarza, a deklarowana współpraca rodziców nie przynosi oczekiwanych rezultatów.

• Procedura postępowania nauczyciela, gdy znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk.  

1. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły, który powiadamia policję. 
2. Zachowując środki ostrożności, zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób 

niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniu do czasu przyjazdu policji. 

3. Wszelkie substancje rozlane lub rozsypane należy zabezpieczyć ( odgrodzić).
4. Czeka na przyjazd policji i nie podejmuje żadnych działań związanych z próbą dostarczenia zabezpieczonej substancji na najbliższy posterunek.
5. Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i informacje dotyczące szczegółów zdarzenia.  

• Procedura postępowania nauczyciela, gdy podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk

1. Odizolowuje ucznia poprzez umieszczenie go w oddzielnym pomieszczeniu. 
2. Powiadamia o swoich podejrzeniach dyrektora szkoły, pedagoga i wychowawcę klasy.
3. Dyrektor szkoły powiadamia policję.
4. W obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) żąda okazania zawartości kieszeni i plecaka czy też innych przedmiotów budzących podejrzenie, co do ich związku z poszukiwaną substancją i jej wydania. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie dokonać przeszukania odzieży ani rzeczy ucznia. 
5. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, należy ją zabezpieczyć i czekać na przyjazd policji. Nie podejmuje żadnych działań związanych  z dostarczeniem zabezpieczonej substancji na najbliższy posterunek policji. 
6. Jeżeli uczeń odmawia współpracy, należy wezwać policję, które dokona przeszukania. 
7. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając dokładną notatkę. 
8. Nauczyciel, wychowawca lub pedagog niezwłocznie powiadamia o zaistniałym zdarzeniu rodziców lub opiekunów ucznia. 

• W przypadku gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły uczeń rozprowadza 

substancje psychoaktywne, 

1. Powiadamia o swoich podejrzeniach dyrektora szkoły, pedagoga i wychowawcę klasy. 
2. Dyrektor szkoły powiadamia policję.  

• Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu

1. Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy, pedagoga i dyrektora szkoły. 
2. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego. Stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. Uczeń nie może pozostawać bez opieki. 
3. W sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia wzywa pogotowie ratunkowe. 
4. Zawiadamia o fakcie rodziców lub opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego  odebrania ucznia ze szkoły (osoba sprawująca opiekę, wychowawca lub pedagog). 
5. Dyrektor szkoły powiadamia policję. 
6. Wychowawca przeprowadza rozmowę z rodzicami i uczniem w obecności pedagoga  szkolnego. Zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem.  Pedagog szkolny przekazuje rodzicom informacje o możliwości skorzystania ze specjalistycznej pomocy pedagogiczno-psychologicznej dotyczącej uzależnień. 
7. Uczeń zostaje ukarany naganą dyrektora za rażące naruszenie Statutu Szkoły. 
8. W sytuacji powtórzenia incydentu, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny o pogłębiającej się demoralizacji ucznia.

• Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie alkohol  

1. Odizolowuje ucznia poprzez umieszczenie go w oddzielnym pomieszczeniu. 
2. Powiadamia o swoich podejrzeniach dyrektora szkoły, pedagoga i wychowawcę klasy.  
3. Dyrektor szkoły powiadamia policję.  
4. W obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) żąda okazania zawartości kieszeni i plecaka czy też innych przedmiotów budzących podejrzenie, co do ich związku z poszukiwaną substancją i jej wydania. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie dokonać przeszukania odzieży ani rzeczy ucznia. 
5. Jeżeli uczeń wyda alkohol dobrowolnie, należy go zabezpieczyć i czekać na przyjazd policji. 
6. Jeżeli uczeń odmawia współpracy, należy wezwać policję, które dokona przeszukania. 
7. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając dokładną notatkę. 
8. Nauczyciel, wychowawca lub pedagog niezwłocznie powiadamia o zaistniałym zdarzeniu rodziców lub opiekunów ucznia.  
9. Uczeń  zostaje ukarany naganą dyrektora szkoły.

• Procedura postępowania nauczycieli w przypadku palenia lub posiadania papierosów i e-papierosów przez ucznia.  

1. Ustalenie personaliów ucznia przez nauczyciela lub innego pracownika szkoły.  
2. Powiadomienie wychowawcy, pedagoga.  
3. Wychowawca, pedagog, przeprowadzają rozmowę dyscyplinującą z uczniem w obecności rodzica (prawnego opiekuna), w trakcie której informuje ucznia o konsekwencjach zdrowotnych i prawnych palenia przez osoby niepełnoletnie. 
4. W przypadku kiedy uczeń po raz pierwszy został przyłapany na paleniu papierosów zostaje ukarany upomnieniem wychowawcy.  
5. Jeżeli działania podjęte przez wychowawcę nie przynoszą efektu, w przypadku powtórzenia się incydentu palenia papierosów, uczeń zostaje ukarany naganą dyrektora.

• Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia naruszenia przez ucznia godności nauczyciela lub innego pracownika szkoły  

Za naruszenie godności osobistej nauczyciela lub pracownika szkoły uznaje się: 

• Lekceważące i obraźliwe zachowanie wobec nich wyrażone w słowach lub gestach 
• Prowokacje pod adresem w/w osób wyrażone w słowach lub gestach 
• Nagrywanie lub fotografowanie w/w osób bez ich wiedzy i zgody 
• Naruszenie ich prywatności i własności prywatnej 
• Użycie wobec nich przemocy fizycznej i psychicznej 
• Naruszenie ich nietykalności osobistej 

1. W przypadku, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że uczeń naruszył godność nauczyciela lub innego pracownika szkoły, nauczyciel lub inny pracownik ma obowiązek zgłoszenia tego faktu dyrektorowi szkoły . 
2. Powiadomienie i wezwanie do szkoły rodziców (opiekunów ucznia). 
3. Poinformowanie policji przez dyrektora szkoły. 
4. Wychowawca przeprowadza rozmowę z uczniem i rodzicem w obecności pedagoga 

szkolnego. 

5. Uczeń zostaje ukarany naganą dyrektora za naruszenie godności nauczyciela w trakcie wykonywania przez niego czynności służbowych.. 
6. W przypadku, kiedy zastosowane działania nie przynoszą efektu, zgodnie z obowiązującymi przepisami uczeń zostaje skreślony z listy uczniów.  

• Procedura postępowania nauczycieli w przypadku agresywnego zachowania ucznia. 

• Agresja słowna 

1. Natychmiastowa reakcja nauczyciela na zaistniałą sytuację, rozmowa z uczestnikami zdarzenia, uświadomienie im nieodpowiedniego zachowania. 
2. Poinformowanie wychowawcy klasy bezpośrednio i pośrednio przez wpis do zeszytu uwag. 
3. W szczególnych lub powtarzających się przypadkach nauczyciel podejmuje następujące działania: 

• poinformowanie pedagoga lub dyrektora szkoły 
• zawiadomienie o zaistniałej sytuacji rodziców ucznia 
• rozmowa wychowawcy z rodzicem i uczniem w obecności pedagoga szkolnego 
• zobowiązanie rodzica do szczególnego nadzoru np. systematyczny kontakt ze szkołą
• podjęcie przez ucznia stosownej terapii w celu radzenia sobie z agresją 
• udzielenie nagany wychowawcy/udzielenie nagany dyrektora 
• powiadomienie policji/ powiadomienie Sądu Rodzinnego 

•  Agresja fizyczna 

1. Natychmiastowa reakcja nauczyciela na zaistniałą sytuację. 
2. W zależności od sytuacji podjęcie stosownych działań: 

• upomnienie słowne 
• rozdzielenie uczestników zdarzenia 
• odizolowanie ucznia zachowującego się agresywnie 
• w razie potrzeby wezwanie pomocy (innego nauczyciela, pedagoga..), udzielenie pomocy  

3. Wyjaśnienie z uczestnikami zdarzenia zaistniałej sytuacji, uświadomienie im nieodpowiedniego zachowania. 
4. W zależności od sytuacji podjęcie przez nauczyciela stosownych działań: 

• poinformowanie pedagoga lub dyrektora szkoły 
• zawiadomienie o zaistniałej sytuacji rodziców ucznia 
• rozmowa wychowawcy z rodzicem i uczniem w obecności pedagoga szkolnego 
• zobowiązanie rodzica do szczególnego nadzoru 
• podjęcie przez ucznia stosownej terapii w celu radzenia sobie z agresją 
• udzielenie upomnienia wychowawcy 
• udzielenie nagany dyrektora 
• powiadomienie policji 
• powiadomienie Sądu Rodzinnego 

• Procedura postępowania nauczycieli w przypadku dewastacji mienia szkolnego oraz działania na szkodę drugiej osoby.  

1. Ustalenie sprawcy przez nauczyciela lub innego pracownika szkoły. 
2. Poinformowanie wychowawcy, w szczególnych przypadkach pedagoga szkolnego i dyrektora szkoły. 
3. W przypadkach umyślnego zniszczenia mienia szkolnego lub mienia innej osoby, rodzice ucznia zobowiązani są do pokrycia kosztów tej szkody. 
4. O sposobie naprawienia zniszczonego mienia szkolnego decyduje dyrektor szkoły. 
5. W szczególnych przypadkach wychowawca przeprowadza rozmowę z rodzicem i uczniem w obecności pedagoga szkolnego. Zobowiązuje rodzica do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. 
6. W zależności od sytuacji uczeń zostaje ukarany zgodnie ze Statutem Szkoły

• upomnieniem wychowawcy 
• upomnieniem dyrektora 
• naganą dyrektora 

7. W sytuacji, kiedy zastosowane wobec ucznia środki okazują się nieskuteczne, dyrektor szkoły występuje do Sądu Rodzinnego o wszczęcie postępowania przeciwko demoralizacji.  

• Procedura postępowania nauczycieli w przypadku fałszowania dokumentacji szkolnej  

• Fałszowanie usprawiedliwień,  zwolnień, deklaracji zgody rodziców itp.  

1. Poinformowanie wychowawcy klasy. 
2. Ustalenie sprawcy fałszerstwa przez wychowawcę lub pedagoga szkolnego. 
3. Wezwanie do szkoły rodziców ucznia i powiadomienie ich o zaistniałej sytuacji. 
4. Uczeń, który dopuścił się fałszerstwa dokumentacji szkolnej, zostaje ukarany naganą dyrektora szkoły. 
5. W sytuacji powtórzenia incydentu dyrektor szkoły występuje do Sądu Rodzinnego o wszczęcie postępowania przeciwko demoralizacji.   

• Procedura postępowania nauczycieli w przypadku kradzieży, wyłudzania pieniędzy lub wartościowych przedmiotów  

1. Natychmiastowe poinformowanie  wychowawcy klasy, pedagoga i dyrektora szkoły. 
2. Ustalenie personaliów uczestników zdarzeń (sprawcy, poszkodowanego i świadków zdarzenia.  W szczególnych przypadkach zabezpieczenie materiałów, mogących być pomocnymi w wyjaśnieniu sprawy. 
3. Wezwanie rodziców ucznia, którego dotyczy zdarzenie oraz w szczególnych przypadkach policji. 
4. Wychowawca klasy przeprowadza rozmowę z uczniem w obecności rodzica (opiekuna prawnego) i pedagoga. 
5. Pedagog szkolny obejmuje ucznia szczególnym nadzorem. 
6. W szczególnych przypadkach dyrektor szkoły występuje do Sądu Rodzinnego o wszczęcie postępowania przeciwko demoralizacji.   

• Procedura postępowania nauczycieli w przypadku zachowania ucznia uniemożliwiającego prowadzenie lekcji (głośne rozmowy, chodzenie po sali, brak reakcji na polecenia nauczyciela)

1. Upomnienie słowne. 
2. W sytuacji braku poprawy zachowania, nauczyciel wpisuje danemu uczniowi uwagę . 
3. Poinformowanie wychowawcy klasy o zaistniałej w czasie lekcji sytuacji. 
4. Rozmowa wychowawcy z uczniem.
5. Jeżeli zachowanie ucznia nie ulegnie poprawie wychowawca podejmuje następujące działania: 

• poinformowanie rodziców ucznia 
• rozmowa wychowawcy z rodzicem, zobowiązanie rodzica do szczególnego nadzoru nad dzieckiem 
• udzielenie upomnienia wychowawcy 
• udzielenie nagany dyrektora 

• Procedura postępowania nauczycieli w przypadku używania w trakcie 

lekcji telefonu komórkowego.  

1. Szkoła nie ponosi odpowiedzialności za przyniesione do szkoły przez ucznia wartościowe przedmioty np. telefony komórkowe, odtwarzacze itp. 
2. W czasie lekcji obowiązuje zakaz używania telefonów komórkowych i innego sprzętu elektronicznego bez wyraźnej zgody nauczyciela prowadzącego zajęcia. W/w sprzęt musi być wyłączony i schowany. 
3. W przypadku posiadania (w miejscu widocznym) lub używania w/w sprzętu uczeń jest 

zobowiązany do wyłączenia go i oddania nauczycielowi, a ten przekazuje sprzęt wychowawcy. 

4. Wychowawca informuje rodzica o zaistniałej sytuacji i oddaje sprzęt rodzicowi lub opiekunowi prawnemu. Jeżeli jest taka potrzeba przekazuje sprzęt do depozytu w sekretariacie szkolnym.  

• Procedura postępowania nauczycieli w przypadku zbiorowej ucieczki z lekcji.

1. Adnotacja w dzienniku (temat niezrealizowany, klasa nieobecna). Uczniowie są zobowiązani do samodzielnego uzupełnienia niezrealizowanego tematu. 
2. Nauczyciel powiadamia o ucieczce klasy wychowawcę i dyrektora szkoły. 
3. Nieobecność pozostaje nieusprawiedliwiona i ma wpływ na ocenę z zachowania. 
4. Klasa zostaje ukarana zakazem udziału w imprezach szkolnych (dyskoteki, wyjścia do kina, ogniska, wycieczki) w danym semestrze.

• Procedura postępowania w sytuacji powzięcia podejrzenia o stosowaniu przemocy w rodzinie ucznia  

1. Dyrektor realizując zadania wynikające z Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie procedury „Niebieskiej Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”, wyznacza na terenie szkoły osobę koordynującą działania w tym zakresie – pedagoga szkolnego.
2. Każdy pracownik szkoły jest zobowiązany do zgłoszenia wychowawcy klasy lub bezpośrednio wskazanej przez dyrektora szkoły osobie, podejrzenia dotyczącego stosowania przemocy w rodzinie ucznia – przy zgłoszeniu należy sporządzi ć notatkę służbową.
3. Do podstawowych zadań szkoły w ramach procedury należy:
4. a) diagnoza sytuacji i potrzeb ucznia, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięty przemocą w rodzinie, 
5. b) zapewnienie i zorganizowanie niezwłocznie dostępu do pomocy medycznej, je żeli wymaga tego stan zdrowia; 
6. c) udzielenie kompleksowych informacji rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub osobie najbliższej o możliwościach pomocy psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej oraz wsparcia w rodzinie, w tym o formach pomocy dzieciom świadczonych przez instytucje i podmioty w zakresie specjalistycznej pomocy na rzecz osób dotkniętych przemoc ą w rodzinie; 
7. Pedagog przeprowadza z dzieckiem rozmowę wyjaśniającą i sporządza notatkę z rozmowy. 
8. Następnie, wzywa na rozmowę wyjaśniającą rodzica, opiekuna prawnego, najbliższą dziecku osobę, nie podejrzewaną o przemoc, w celu wyjaśnienia sytuacji. 
9. Jeżeli osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie wobec dziecka, są rodzice, opiekunowie prawni, działania z udziałem dziecka przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej (w rozumieniu art. 115§11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. – Kodeks karny – zwanej dalej „osoba najbliższą); 
10. Wszczęcie procedury następuje przez wypełnienie przez osobę wskazaną przez dyrektora szkoły (pedagoga) w obecności osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie (formularz „Niebieska Karta” – A); 
11. W przypadku braku możliwości wypełnienia formularz „Niebieska Karta” – A, z uwagi na nieobecność osoby, co której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, stan jej zdrowia lub ze względu na zagrożenie jej życia lub zdrowia, wypełnienie formularz „Niebieska Karta – A” następuje niezwłocznie po nawiązaniu bezpośredniego kontaktu z tą osobą lub po ustaniu przyczyny uniemożliwiającej jego wypełnienie. 
12. W przypadku, gdy nawiązanie bezpośredniego kontaktu z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, jest niewykonalne, wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A” następuje bez udziału tej osoby. 
13. Wszczynając procedurę, należy podjąć współpracę GOPS, policją w celu zapewnieniu bezpieczeństwa osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie. 
14. Po wypełnieniu formularz „Niebieska Karta – A” osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, przekazuje się formularz „Niebieska Karta – B”. Jeżeli osobą, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, jest dziecko, formularz „Niebieska Karta – B” przekazuje się rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu albo osobie, która zgłosiła podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie. 
15. Formularz „Niebieska Karta – B” nie przekazuje się osobie, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie. 
16. Przekazanie wypełnionego formularz „Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego następuje niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia wszczęcia procedury. 
17. Kopię wypełnionego formularza „Niebieska Karta – A” pozostawia się u wszczynającego procedurę. 
18. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego. 
19. Jeżeli w trakcie działań podejmowanych w ramach procedury, zachodzi podejrzenie, że osoba, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, dopuściła się po raz kolejny stosowania przemocy w rodzinie, wypełnia si ę formularz „Niebieska Karta – A” w zakresie niezbędnym do udokumentowania nowego zdarzenia i przesyła go do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego. 

ARKUSZ INFORMACYJNY – W ZWIĄZKU Z PODEJRZENIEM LUB ZGŁOSZENIEM PRZEMOCY W RODZINIE

Imię i nazwisko ucznia ……………………………………………… klasa ……………………… 

Szkoła ………………………………………………………………………………………………….. 

Data wypełnienia formularza ……………………………………………………………………….. 

1. Opis wyglądu ucznia: 
2. a) zaniedbania w zakresie higieny osobistej …………………………………………… 
3. b) zadrapania ………………………………………………………………………………… 
4. c) zasinienia …………………………………………………………………………………. 
5. d) oparzenia ………………………………………………………………………………….. 
6. e) złamania …………………………………………………………………………………… 
7. f) zranienia …………………………………………………………………………………... 
8. g) zwichnięcia ………………………………………………………………………………... 
9. h) inne urazy lub uwagi dotyczące wyglądu (jakie?) ………………………………….... 

………………………………………………………………………………………………. 

2. Zachowanie ucznia: 
3. a) niepokój, pobudzenie 
4. b) wycofanie, zamknięcie w sobie, „dziwny spokój” 
5. c) agresywność 
6. d) płacz 
7. e) inne (jakie?) ……………………………………………………………………………….. 
8. Posiadane informacje dotyczące form krzywdzenia ucznia: 
9. a) przemoc fizyczna 
10. b) przemoc psychiczna 
11. c) zaniedbanie 
12. d) inne (jakie?) ……………………………………………………………………………… 
13. e) brak informacji na ten temat 
14. Źródło informacji: …………………………………………………………………………. 

…………………………………………………………………………………………………... 

5. Inne informacje istotne w rozpoznawaniu sytuacji ucznia: …………………………. 

…………………………………………………………………………………………………...  

                                                                                          Czytelny podpis osoby wypełniającej arkusz 

• Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia występowania u ucznia ryzyka zachowań suicydalnych  

1. O wysokim ryzyku zachowań samobójczych świadczyć może wystąpienie przynajmniej jednego z poniższych czynników:  

• mówienie o poczuciu beznadziejności, bezradności, braku nadziei, 
• mówienie wprost lub po średnio o samobójstwie, pisanie listów po żegnalnych,
• pozbywanie się osobistych i cennych dla ucznia przedmiotów,
• unikanie kontaktów z bliskimi kolegami, izolacja, zamykanie się w sobie,
• zaniechanie zajęć , które dotychczas sprawiały uczniowi przyjemność,
• przejawianie dużych zmian charakteru, nastroju, występowanie nietypowych zachowań,
• przejawianie innych zachowań ryzykownych: okaleczanie się, zażywanie narkotyków, spożywanie alkoholu,
• przejawianie zainteresowania tematyką śmierci, umierania itp., 
• podejmowanie w przeszłości prób samobójczych,
• fascynacja znanymi osobami (np. gwiazdami popkultury), które popełniły samobójstwo,

Po zdiagnozowaniu sytuacji zagrożenia, wychowawca, pedagog szkolny podejmują odpowiednie działania interwencyjne: 

1. jednoznacznie ustalają, które z w/w przesłanek występują u danego ucznia 
2.  przeprowadzają analizę sytuacji szkolnej i rodzinnej ucznia w celu wstępnego ustalenia przyczyn, kontaktują się z rodzicami w celu ustalenia przyczyn zmian w zachowaniu ucznia 
3. przekazują informację o zagrożeniu rodzicom i dyrektorowi szkoły 
4. ustalają z rodzicami zasady wzajemnych kontaktów, proponują pomoc terapeutyczną na terenie szkoły lub poza nią 

2. Postępowanie w przypadku powzięcia informacji, że uczeń zamierza popełnić samobójstwo (informacja od samego ucznia, kolegów, rodziny, osób postronnych): po zdiagnozowaniu sytuacji zagrożenia wychowawca, pedagog szkolny oraz dyrektor szkoły podejmują następujące działania:  

1. nie pozostawiają ucznia samego, próbują przeprowadzić go w ustronne, bezpieczne miejsce 
2. informują o zaistniałej sytuacji i zagrożeniu rodziców 
3. przekazują dziecko pod opiekę rodziców (prawnych opiekunów) lub jeżeli przyczyną 

zagrożenia jest sytuacja domowa ucznia odpowiednim instytucjom (np. policji).

3. Postępowanie w przypadku powzięcia informacji, że uczeń podjął próbę samobójczą: 

Po powzięciu informacji, że uczeń podjął próbę samobójczą dyrektor szkoły, wychowawca, pedagog szkolny podejmują następujące działania: 

1. jeśli próba samobójcza ma miejsce w szkole, wychowawca (nauczyciel, pracownik) powiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły, a ten rodzica/opiekuna prawnego, wzywają pogotowie ratunkowe dyrektor szkoły, pedagog szkolny oraz wychowawca dokonuj ą oceny sytuacji i przeprowadzają rozmowę wspierająca z uczniem i rodzicami oraz przekazują informacje dotyczące pomocy psychologiczno-pedagogicznej 
2. jeśli próba samobójcza ma miejsce w domu, a rodzic poinformował o zajściu szkołę, dyrektor szkoły, pedagog szkolny przekazuje rodzicom informacje dotyczące pomocy psychologiczno-pedagogicznej 
3. o próbie samobójczej dyrektor informuje Radę Pedagogiczną w celu podjęcia wspólnych działań oraz obserwacji zachowania ucznia po jego powrocie do szkoły przez wszystkich nauczycieli 
4. pedagog planuje dalsze działania mające na celu zapewnienie uczniowi bezpieczeństwa w szkole, atmosfery życzliwości i wsparcia oraz przekazuje rodzicom informacje o możliwościach uzyskania pomocy psychologiczno-pedagogicznej poza szkołą w przypadku śmierci ucznia w wyniku samobójstwa dyrektor szkoły informuje organ prowadzący i nadzorujący szkołę o zaistniałej sytuacji pedagog szkolny oraz wychowawcy udzielaj ą pomocy psychologiczno-pedagogicznej innym uczniom szkoły  

4. Jeśli zaistnieje realne zagrożenie próby samobójczej ucznia, należy podjąć następujące czynności:  

1. jednoznacznie określi ć rodzaj zdarzenia, 
2. nie pozostawiać ucznia znajdującego si ę w kryzysie samego i próbować przeprowadzić go w bezpieczne, ustronne miejsce, 
3. zebrać wstępne informacje o okolicznościach zdarzenia, 
4. w razie konieczności wezwać pomoc– pogotowie ratunkowe, policję, i w czasie tej interwencji zadbać, by przebiegała ona spokojnie i dyskretnie,  ocenić ryzyko dalszego zagrożenia (możliwe, że konieczna będzie hospitalizacja dziecka), 
5. zawiadomić o zdarzeniu dyrekcję szkoły, wychowawcę dziecka oraz rodziców, 

Uczeń, który podjął próbę samobójczą bezwzględnie powinien otrzymać konsultację psychiatryczną. Jeśli uczeń wróci do szkoły, należy w trakcie pierwszych z nim kontaktów pamiętać o daniu mu wsparcia, akceptacji, okazaniu zrozumienia. Należy uznać próbę samobójczą za fakt miniony, aby utrzymać dystans do tego, co się stało, skoncentrować na głównych problemach ucznia, wskazać różne systemy oparcia. 

11. Ewaluacja programu.

Program Wychowawczo-Profilaktyczny nie jest dokumentem zamkniętym, może ulegać zmianom wraz ze zmieniającą się rzeczywistością wychowawczą szkoły. 

Analiza jego skuteczności będzie polegać na bieżącym monitorowaniu oraz corocznie  dokonywanej ewaluacji. 

Okresowego podsumowania efektywności działań wychowawczo-profilaktycznych dokonuje w obrębie zespołu klasowego wychowawca, a do oceny całokształtu tych oddziaływań, powołany przez Dyrektora szkoły Koordynator. 

Wyniki ewaluacji są jawne i prezentowane w postaci raportu. Z jego skróconą wersją Dyrektor zapoznaje Radę Pedagogiczną i Radę Rodziców.

12. Uwagi.

• Program Wychowawczo-Profilaktyczny opracowuje Zespół Wychowawczo-Profilaktyczny w składzie:

• ANITA ERNT-ŚWIETLICKA 
• DOROTA KUBACKA
• AGATA GIERUT 
• MONIKA LEŚNIAK
• MAGDALENA PAWLUŚ
• MAGDALENA PIEKARZ
• PAWEŁ DOŁĘGA 
• ELŻBIETA KALISZ-NIEMIEC - KOORDYNATOR

• Po zakończeniu każdego roku szkolnego następuje weryfikacja Programu Wychowawczo-Profilaktycznego.
• Wszelkich zmian w Programie Wychowawczo-Profilaktycznym, w formie zatwierdzenia Programu  Wychowawczo-Profilaktycznego na bieżący rok szkolny, dokonuje z początkiem każdego roku szkolnego Rada Rodziców. 
• Program Wychowawczo-Profilaktyczny wchodzi w życie z dniem jego uchwalenia przez Rade Pedagogiczną. 
• Za realizację Programu Wychowawczo-Profilaktycznego szkoły odpowiedzialni są wszyscy pracownicy Szkoły. 
• Dyrektor Szkoły czuwa nad prawidłowością jego realizacji.
• Za realizację poszczególnych zakresów odpowiedzialni są nauczyciele wychowawcy, bądź osoby wskazane w Programie. 
• Program Wychowawczo-Profilaktyczny Technikum nr 4/IV Liceum Ogólnokształcącego w Jaśle jest otwarty, może być modyfikowany w trakcie realizacji. 
• Program ten podlega monitorowaniu i ewaluacji.
• W każdym roku szkolnym we wrześniu zostanie opracowany dokument : Ewaluacja Programu Wychowawczo-Profilaktycznego Szkoły wraz z harmonogramem działań zaplanowanych na dany rok szkolny w formie odrębnego załącznika i dołączony do Programu.

13. Załączniki.

• Arkusz monitoringu realizacji zadań wynikających z Programu Wychowawczo-Profilaktycznego skierowany do wychowawców- zał.1
• Ankiety zał. 2
• Programy wychowawczo-profilaktyczne poszczególnych klas zał. 3

Arkusz monitoringu realizacji zadań

wynikających z Programu Wychowawczo – Profilaktycznego

skierowany do wychowawców klas

Klasa:.....

Wychowawca:......................................................

1. Proszę określić swój udział w realizacji Programu Wychowawczo – Profilaktycznego szkoły, wskazując wartość punktową (1 – najniższa wartość,  5 – najwyższa). ....................................